Maltitol: Zdrowsza alternatywa dla cukru czy ukryte ryzyko?

15.6.2025

Maltitol to coraz bardziej popularny słodzik, który znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym, przede wszystkim dzięki swojej zdolności do oferowania słodkiego smaku bez wysokiej zawartości kalorii. Jednak, podobnie jak w przypadku innych substytutów cukru, ważne jest zrozumienie zarówno korzyści, jak i potencjalnych zagrożeń związanych z jego spożyciem. Ten artykuł szczegółowo bada, czym jest maltitol, jak się go wytwarza, gdzie jest stosowany i jaki ma wpływ na zdrowie.

maltitol-náhrada-cukru

Czym jest maltitol?

Maltitol to alkohol cukrowy, znany również jako polialkohol, który jest używany jako niskokaloryczny zamiennik cukru. Jest około 75–90% słodszy niż zwykły cukier, co czyni go popularnym wyborem do produkcji niskokalorycznych słodyczy i innych produktów spożywczych. Dzięki swojej strukturze chemicznej maltitol jest tylko częściowo metabolizowany w organizmie, co prowadzi do niższego indeksu glikemicznego* w porównaniu z sacharozą.

*Indeks glikemiczny (GI) to wartość liczbowa, która wskazuje, jak szybko i w jakim stopniu dany produkt spożywczy podnosi poziom cukru we krwi po jego spożyciu. Produkty z wyższym GI podnoszą poziom cukru szybciej niż produkty z niższym GI.

Proces produkcji

Produkcja maltitolu zaczyna się od naturalnych surowców, takich jak skrobia kukurydziana lub pszeniczna. Skrobia jest najpierw rozkładana na mniejsze części, które nazywane są glukozą. Następnie glukoza jest przekształcana w specjalnym procesie w substancję zwaną maltozą. Na koniec maltoza jest chemicznie modyfikowana poprzez dodanie do niej wodoru, co tworzy maltitol – słodzik, który smakuje podobnie do cukru, ale ma mniej kalorii.

Zastosowanie maltitolu w przemyśle spożywczym

Maltitol jest szeroko stosowany w przemyśle spożywczym, zwłaszcza w produktach przeznaczonych dla diabetyków i osób pragnących ograniczyć spożycie cukru. Ze względu na swoją słodkość zbliżoną do cukru oraz zdolność do naśladowania tekstury i objętości cukru, jest idealny do zastosowania w wielu produktach spożywczych:

Słodycze: Maltitol stosowany jest w gumach do żucia, cukierkach, czekoladach i innych słodyczach, gdzie dostarcza słodyczy bez dodawania zbyt wielu kalorii.
Wypieki: W produktach piekarniczych, takich jak ciastka, ciasta i inne słodkie wypieki, zastępuje cukier bez utraty jakości tekstury i smaku.
Niskokaloryczne napoje: Dzięki swojej rozpuszczalności i słodkości maltitol jest również popularny w gazowanych i niegazowanych niskokalorycznych napojach.
Produkty mleczne: Jest stosowany także w niskotłuszczowych lodach, jogurtach i innych produktach mlecznych, gdzie dostarcza słodkiego smaku o niższej zawartości kalorii.

cukrovinky-jahody-sladidla

Zalety maltitolu

Maltitol oferuje kilka znaczących zalet, które czynią go popularnym wyborem nie tylko wśród producentów żywności, ale także wśród konsumentów:

Niższa zawartość kalorii: W porównaniu do zwykłego cukru maltitol, zawiera o około połowę mniej kalorii, co pomaga zmniejszyć całkowite spożycie kalorii.
Niski indeks glikemiczny: Dzięki swojemu niższemu indeksowi glikemicznemu, maltitol jest bardziej odpowiedni dla diabetyków, ponieważ nie powoduje tak wyraźnego wzrostu poziomu cukru we krwi.
Bezpieczny dla zębów: W przeciwieństwie do zwykłego cukru, maltitol nie przyczynia się do powstawania próchnicy zębów, co jest ważne dla zdrowia jamy ustnej.
Wysoka słodkość: Ze względu na wysoką słodycz i właściwości zbliżone do cukru, nadaje się do stosowania w szerokiej gamie produktów spożywczych, bez potrzeby zmiany receptur.

Wpływ maltitolu na zdrowie

Chociaż maltitol jest ogólnie uważany za bezpieczny, jego spożycie może mieć pewne skutki uboczne, zwłaszcza gdy jest spożywany w dużych ilościach. Jednym z głównych problemów jest jego potencjał do wywoływania problemów trawiennych, takich jak wzdęcia, gazy czy biegunka. Jest to spowodowane tym, że maltitol jest tylko częściowo trawiony i w dużych ilościach może wywołać efekt osmotyczny w jelicie grubym. Ważne jest również zauważenie, że choć maltitol ma niższy indeks glikemiczny niż cukier, nadal może powodować wzrost poziomu cukru we krwi, co powinni mieć na uwadze diabetycy.

Porównanie z innymi słodzikami

W porównaniu do innych polialkoholi, takich jak ksylitol i sorbitol, maltitol ma wyższy indeks glikemiczny, ale nadal znacznie niższy niż czysty cukier, którego indeks glikemiczny wynosi 100. Ksylitol jest mniej kaloryczny niż maltitol, ale maltitol lepiej sprawdza się w dużych ilościach dzięki swojej wyższej stabilności i słodyczy. W porównaniu do sztucznych słodzików, takich jak aspartam czy sukraloza, maltitol ma tę zaletę, że dostarcza smaku i tekstury bardzo zbliżonej do cukru, co jest ważne w produkcji wypieków i słodyczy.

Wskazówki na koniec

Maltitol może być doskonałą alternatywą dla cukru dla tych, którzy szukają sposobu na zmniejszenie spożycia kalorii, zachowując jednocześnie słodki smak. Jednak ważne jest, aby używać go z umiarem, w celu uniknięcia potencjalnych problemów trawiennych. Jeśli zdecydujesz się włączyć maltitol do swojej diety, pamiętaj, aby spożywać go w umiarkowanych ilościach i łączyć go ze zrównoważoną dietą bogatą w naturalne produkty żywnościowe.