Post przerywany: Rewolucja w odżywianiu czy tylko kolejny trend?

13.6.2025

Post przerywany stał się fenomenem ostatnich lat. Niektórzy go uwielbiają, inni odrzucają, ale jedno jest pewne – wywołuje wiele pytań. Jak działa post przerywany, dlaczego jest tak popularny i przede wszystkim – czy naprawdę może pomóc schudnąć i poprawić zdrowie? Przyjrzyjmy się temu bliżej.

post-przerywany-budzik-metr

Zasada postu przerywanego

Post przerywany nie jest żadną nową dietą, raczej stylem odżywiania, który naprzemiennie przeplata okresy jedzenia i postu. W praktyce oznacza to, że mamy określone okno czasowe, zawierające fazę jedzenia, po której następuje okres postu. W przeciwieństwie do tradycyjnych diet, które mówią, co mamy jeść, post przerywany koncentruje się na tym, kiedy jeść. Ten styl odżywiania ma korzenie w naszych dawnych przodkach, którzy nie mieli dostępu do jedzenia przez cały dzień i musieli zadowolić się tym, co właśnie upolowali lub zebrali.

Różne typy postów przerywanych

Post przerywany ma wiele wariantów, więc każdy może znaleźć ten, który najbardziej mu odpowiada. Do najpopularniejszych należą:

16/8: Chyba najpopularniejsza wersja, gdzie pościmy przez 16 godzin, a jemy przez 8 godzin. Na przykład pierwsze posiłek dnia spożywamy w południe, a ostatni około ósmej wieczorem.
14/10: Łagodniejsza wersja, która jest bardziej odpowiednia dla początkujących lub kobiet. Pościmy 14 godzin i jemy 10 godzin.
18/6: Dla bardziej zaawansowanych. Tutaj mamy tylko 6-godzinne okno na jedzenie i 18 godzin postu.
5:2: Jemy normalnie przez pięć dni w tygodniu, a przez dwa dni ograniczamy się do około 500-600 kalorii dziennie.
Eat-Stop-Eat: Pościmy cały dzień (24 godziny) raz lub dwa razy w tygodniu.
OMAD (One Meal a Day): Ekstremalna wersja, w której spożywa się tylko jeden posiłek dziennie, najczęściej wieczorem.

Jaką wersję wybrać?

Wybór odpowiedniego typu postu przerywanego zależy od twoich celów, stylu życia i indywidualnych preferencji. Jeśli jesteś całkowitym początkującym, spróbuj zacząć od 14/10 i stopniowo przejdź do 16/8. Jeśli masz problem z utrzymywaniem dłuższych postów, bardziej odpowiednie mogą być lżejsze wersje. Sportowcy i osoby z wyższą aktywnością fizyczną powinny wybierać wersje z krótszym postem, aby nie zagrażać swojej wydajności.

Co się dzieje w ciele podczas postu?

Post przerywany ma ciekawy wpływ na ciało. Podczas postu poziom insuliny spada, co sprzyja spalaniu tłuszczów. Z kolei wzrasta poziom hormonu wzrostu, co może przyspieszać regenerację i wzrost mięśni. W ciele aktywuje się również proces zwany autofagią, który jest naturalnym mechanizmem oczyszczania i odbudowy komórek.

zegarki-glod-post

Czy pomaga w odchudzaniu?

Tak, post przerywany bywa bardzo efektywny w trakcie odchudzania. Skupiając się na jedzeniu w określonym oknie czasowym, zazwyczaj naturalnie zmniejszamy całkowite spożycie kalorii. Ponadto ciało podczas dłuższych okresów bez jedzenia zaczyna wykorzystywać zapasy tłuszczu jako źródło energii, co sprzyja odchudzaniu. Badania pokazują, że post przerywany może prowadzić do utraty wagi, zmniejszenia tłuszczu trzewnego (tłuszcz wokół organów) i poprawy metabolizmu.

Kto powinien unikać postu przerywanego?

Post przerywany nie jest odpowiedni dla każdego. Unikać go powinny:

Kobiety w ciąży i karmiące piersią: Potrzebują regularnego przyjmowania składników odżywczych dla zdrowego rozwoju dziecka.
Diabetycy i osoby z hipoglikemią: Post może wpływać na poziom cukru we krwi, co może być niebezpieczne.
Osoby z zaburzeniami odżywiania: Post przerywany może pogorszyć ich stan.
Osoby z przewlekłymi chorobami: Zawsze najlepiej skonsultować jakąkolwiek zmianę diety z lekarzem.

Co jeść podczas postu przerywanego?

Podczas postu przerywanego ważne jest nie tylko to, kiedy jemy, ale także co jemy. Nawet jeśli mamy określone okno czasowe na jedzenie, nie jest to wolna przepustka do niekontrolowanego objadania się niezdrowymi produktami. Kluczem jest skupienie się na produktach bogatych w składniki odżywcze, które dostarczają ciału niezbędne witaminy, minerały i energię. Kiedy jemy, starajmy się wybierać zdrowe białka takie jak mięso z kurczaka, ryby, jajka czy rośliny strączkowe, które pomagają we wzroście i regeneracji mięśni.

Zdrowe tłuszcze jak awokado, orzechy czy oliwa z oliwek wspierają sytość i są ważne dla prawidłowej funkcji komórek. Węglowodany złożone z produktów pełnoziarnistych, warzyw i owoców dostarczają ciału energii i potrzebnego błonnika dla zdrowego trawienia. Z kolei warto unikać przetworzonych produktów, słodyczy i nadmiernego spożycia pustych kalorii, które mogą zakłócać korzyści postu.

W kontekście prawidłowego nawodnienia kluczowe jest dostarczanie odpowiedniej ilości wody, która pomaga utrzymać nawodnienie i wspiera prawidłowe funkcjonowanie ciała, zwłaszcza podczas postu, gdy trzeba pić regularnie i wystarczająco dużo. Wypróbuj również białka serwatkowe, które pomogą szybko uzupełnić białka po treningu i wspierać wzrost mięśni.

Czy post jest dla Ciebie odpowiedni?

Post przerywany może być doskonałym narzędziem do poprawy zdrowia, odchudzania i ogólnego samopoczucia. Jest elastyczny, łatwo dostosowuje się do Twojego stylu życia i nie trzeba liczyć kalorii ani ważyć każdego posiłku. Ale nie jest to panaceum i z pewnością nie będzie odpowiedni dla każdego. Jeśli myślisz o wypróbowaniu postu, zacznij powoli, słuchaj swojego ciała i dostosuj post tak, aby Tobie odpowiadał.